Bitki çayları listesi yararları ve kullanım şekilleri

Ada çayı

Taze doğranmış yeşil yapraklardan hazırlandığında çok güzel bir çaydır. Sindirime yardımcı olur. Sıcak veya soğuk servis yapılır.

1 çorba kaşığı ada çayı, birer tutam biberiye yaprağı ve ku­zukulağı ufalanıp karıştırılarak kaynar suyun içine atılır ve beş dakika beklenerek demleme sağlanır.

Yapılan demleme şeker ile tatlandırılarak çay gibi içilir.

“Sinirlerin yatıştırılması, kandaki ve idrardaki şekerin düşürül­mesi için şifalı Ada çayı tercih edilmelidir. Bu çayın, mide yanma­ları ve bulantıların önlenmesinde de etkin yararları görülmüştür.”

Akasya çayı

Üç tutam akasya çiçeği, iki tutam şebboy ve birer tutam börül­ce ile kar çiçeği kaynar suyun içine atılarak on dakika bekletilir. Ha­zırlanan demleme, bal ile tatlandırılarak sıcak olarak çay gibi içilir.

“Tansiyon düşüklüğünde, baş dönmelerinde ve dolaşım siste­minin yetersiz kaldığı durumlarda Akasya çayının etkin yararları vardır. Akasya çayı, zihinsel yorgunluklara karış da kendini kanıt­lamıştır”

Andız çayı

İki tutam andız otu kökü, birer tutam dulavrat otu ve şevket otu çaydanlıkta demlenir. Hazırlanan demleme, bal ile tatlandırı­larak günde üç bardak içilir.

Anjin, bronşit, öksürük, astım, boğmaca gibi hastalıklarda An­dız çayı tercih edilir. Hazırlanan karışımlar süzüldükten sonra içilir.
“Elde edilen demlemenin, deri hastalıklarında ve ergenlik sivil­celerinin giderilmesinde de etkin yararlan görülmüştür.”

Aylandız çayı

Üç tutam aylandız yaprağı, bir tutam ballıbaba ve tere otu, yarım tutam dülger otu ile ısırgan tohumu on dakika yağmur su­yunda kaynatılır. Demlenen karışım bal ile tatlandırılarak aç karı­na bir fincan içilir.

“Balgam sökmede, damar sertliğine ve karaciğer tembelliğine Aylandız Çayının etkin yararlan vardır. Aylandız çayı, iç darlığı ve sıkıntılardan ileri gelen aşırı şişmanlıklara da karşı koyar.”

Çavşır çayı

Beş gram kadar çavşır otu zamkı alınır. Bir tutam akasya çi­çeği, bir tutam hatmi ve bir fincan şeftali suyu ile çavşır otunun özü aynı kapta kaynatılır. Şeker katılarak hazırlanan çaydan gün­de iki bardak içilir.

“Mesane kaşıntısını ve idrarın damla damla gelmesini önle­mekte, özellikle kadınların rahim tıkanıklığına ve rahim ağrılarına iyi gelir.”

Çiğdem çayı

‘Çiğdemin tohumları zehirli olduğundan dolayı kullanırken dikkatli olunmalıdır. Bir tutam güneşte kurutulan çiğdem çiçekle­ri, iki tutam nane, yarımşar tutam biberiye ve defneyaprağı on dakika suda kaynatılır. Hazırlanan çay bal ile tatlandırılarak ye­mek arası bir fincan içilir.

“Bütün iç ağrıları gideren ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi ge­len, aynı zamanda böbreklerdeki ve idrar torbasındaki iltihaplan­malara da iyi gelir.”

Defne çayı

Tarçın kabukları ve kavrulmamış kahve çekirdeği havanda dövülerek ezilir.

Üç tutam defneyaprağı, bir tutam hatmi çiçeği suda on daki­ka kaynatıldıktan sonra bal ile birlikte iki tutam da tarçın tozu karıştırılarak demleme hazırlanır. Elde edilen demleme, yemek­lerden sonra bir bardak içilir.
“İştahı açmakta, hazmı kolaylaştırmakta etkin yararları vardır. Aynı zamanda, kan dolaşımını da düzenler.”

Elma çayı

Son derece faydalı ve kolay ulaşacağımız mükemmel bir çay.
“Sinirleri ve adaleleri kuvvetlendirir. Bedeni ve zihni yorgunluğu gi­derir. İdrar söktürür. Vücuttaki zararlı maddelerin atılmasına yardım­cı olur. Böbreklerdeki kum ve taşlann dökülmesini sağlar. Hazmı ko­laylaştırır. Kanı temizler. Kolesterolü düşürür. Kabızlığı giderir. Şeker hastalarına faydalıdır. Öksürüğü keser. Ateşi düşürür. Uçukları giderir.”

Fesleğen çayı

Elma çekirdeği ve fesleğen tohumları bir gün önceden ballı suda dinlendirilir.

Bir tutam yonca, üç adet kayısı kurusu ve yarım tutam lava­nta çiçeği ballı suda yirmi dakika kaynatılarak hazırlanan çay, ye­mek aralarında bir bardak içilir.

“Baş dönmesinde, safrada ve burun kanamalarında Fesleğen Çayının etkin yararları vardır. Ayrıca, midenin su toplaması halle­rinde ve böbrek rahatsızlıkları ile karaciğer şişmelerini de önler.”

Hatmi çiçeği çayı

Üç tutam hatmi çiçeği, bir tutam kantaron, yarım tutam ne­rgis ve rendelenmiş portakal kabuğu on dakika suda kaynatılır. Hazırlanan karışıma süt ve şeker ilâve edilerek yemek sonrası bir bardak içilir.

“Yelleri dağıtmada, göğsü yumuşatmada ve yemeği hazmettir-mede vücuda etkin yararları vardır. Hatmi çiçeği çayı, aynı zamanda emzikli kadınların sütlerini çoğaltır ve sarılık hastalığını da engeller.”

Hazenbel çayı

Hazenbel kökünden üç tutam dövülerek ezilir. Bir tutam üzerlik otu, yarımşar tutam su sümbülü, Meryem saçı ve lavanta çiçeği, hazenbel ile birlikte suda on beş dakika kaynatılır. Pek­mezle tatlandırılan çaydan, günde üç bardak içilir.

“Zihni kuvvetlendirmede, iştahı açmada, istekliliği artırmada, etkin yararlan vardır. Ayrıca, sesi açar, duyu organlarını kuvvet­lendirir ve aybaşı düzensizliklerini de düzenler.”

Karanfil çayı

Muz ve elma usaresi ezilerek lapa haline getirilir. Bir litre su­ya iki tutam karanfil tomurcuğu, yarımşar tutam kuşburnu ve çit­lembik on dakika suda kaynatılır. Hazırlanan çay, şekerle tatlan­dırılarak içilir.

“Hıçkırığı gidermekte, iştahı açmakta, dimağı kuvvetlendirmek­te etkin yararları vardır. Aynı zamanda şiddetli baş ağrılarını gider­mekte ve uyuyamayan kimselerin rahat uyumalarını da sağlar.”

Katuna çayı

Taze katma yaprağından üç tutam suda dinlendirilir. Bir tu­tam kekik, yarımşar tutam papatya ve salep otu katına suyunda beş dakika pişirilir. Elde edilen çay şeker ile tatlandırılarak ye­meklerden sonra bir bardak içilir.

“Ruhi sıkıntıları gidermede, afrodizyak özelliği ve guddeleri aç­mada etkin yararları vardır. Ayrıca vücudun yan ağrılarını, nıkrisi ve böbrek hastalıklarını giderir.”

Kenger çayı

Kenger otunun meyvesinden bir çorba kaşığı miktarı ezilerek hazırlanır. İki tutam limonçiçeği, yarım tutam ısırgan otu, bir tutam civanperçemi ve tarçın kenger özü ile birlikte on dakika suda kay­natılır. Hazırlanan çaya şeker ilâve edilerek günde iki bardak içilir.

“Vücut kırgınlığını gidermede, enerji artırmada ve mesane ra­hatsızlıklarında etkin yararları vardır. Aynı zamanda iştahı açar, yemeği hazmettirir ve mideye de kuvvet verir.”

Kuşburnu çayı – İtburnu çayı

Kuzey Avrupa’da uzun süredir kullanılır. Günlük kullanım için iyidir. Kurutulmuş, ince doğranmış tohum keseleri kullanılmadan önce az miktardaki su içinde 12 saat ıslatılmalıdır. Çay, 1 çorba kasığı itbumunun 3 bardak suda 30 ila 40 dakika ağır ateşte kayna­tılması ile hazırlanır. Az miktar kuru amber çiçeği limonlu bir tat. “Vitamin C miktarı çok yüksektir”

Kuşuta çayı

Üç tutam küçük kuşuta otunun tohumları sütün içinde bir gün bekletilir. Bir tutam dam koruğu yaprağı, yarımşar tutam gelincik ve menekşe on dakika süreyle, bekletilen sütün içinde kaynatılır.

Ha­zırlanan çay, bal ile tatlandırılarak yemek öncesi bir bardak içilir.
“Yaşlanma ile ortaya çıkan varis rahatsızlıklarında ve kan dolaşı­mı düzenlemede etkin yararları vardır. Aynca romatizmaya iyi gelir.”

Labada çayı

Üç tutam labada otu, bir tutam ada çayı yaprağı birlikte ufa­lanır. Bir tutam peygamber çiçeği ve yarım tutam nane suda on beş dakika kaynatılır. Hazırlanan çay şeker ile tatlandırılarak ye­meklerden sonra bir bardak içilir.

“Organizmayı rahatlatmada, sinirleri teskin etmede ve ağrılı sı­zılı aybaşı kanamalarında etkin yararları vardır. Aynı zamanda ha­mile kadınlarda meydana gelen mide bulantılarını da izale eder.”

Meneviş çayı

Üç tutam meneviş meyvesi, badem ile birlikte ezilir. İki tu­tam narçiçeği, bir tutam atkuyruğu ve yarım tutam cersiye on beş dakika sıcak suda bekletilir. Demlenen çay şeker ile tatlandı­rılarak aç karnına bir bardak içilir.

“Kanı temizlemekte, idrar söktürmede, enerji vermede etkin yararları vardır. Her gün içilirse menopoz dönemini yaşayan ka­dınlara da yardımcı olur.”

Mürver çayı

Üç tutam mürver kabuğu havanda dövülür. Bir tutam bostan karanfili, yarımşar tutam güz çiğdemi hır ve su sümbülü on daki­ka suda demlenir. Demlenen çay pekmez ile tatlandırılarak ye­meklerden sonra bir bardak içilir.

“Prostat şişmesi ve sertleşmesini önlemekte, etkin yararları vardır. Her gün içilirse zihni açar ve göğüs darlığına da iyi gelir”

Nane çayları

Taze nane yapraklarından çay yapmak için, 1 bardak kaynar suya 1/2 bardak doğranmış bitki koyun, kuru bitkiden bardak başına 1 ila 2 çay kaşığı kullanın. Bütün nane çaylarını, sadece 5 dakika demleyin. Değişik nane türlerinin her birinin tadı hafifçe farklıdır.

Bütün nane çaylarının en yaygın olanı biber nanesidir. Bahçe nanesi daha hafiftir ve biber nanesinden daha fazla koku­ludur. Elma naneleri, portakal veya bergamot nanesi, su nanesi ve tarla nanesi gibi yabani nanelerde çok uygun çaylar sağlarlar.
“Nane çayları hazma yardım eder ve çocuklar için uygundur.”

Nergis çayı

Üç tutam nergis çiçeği, beş adet taze fasulye, meşe palamu­du ile birlikte dövülerek hazırlanır.

Hazırlanan karışıma bir bardak nar suyu ve bir tutam hatmi çiçeği suda on beş dakika kaynatılır. Hazırlanan çay şeker ile tatlandın­larak sabah kahvaltıdan sonra, akşam yatmadan önce bir bardak içilir.

“Şiddetli baş ağrılarında etkin yararları vardır. Aynı zamanda yürek çarpıntısına ve dalak tutukluğuna da oldukça fayda sağlar.”

Papatya çayı

Üç tutam papatya, orta boy muz ile birlikte ezilir. Bir tutam nane, birer fincan incir suyu ve şeftali suyu, papatya karışımı ile birlikte suda kaynatılır. Hazırlanan demleme bal ile tatlandırılarak günde üç bardak içilir.

“Vücudun terleyip ferahlamasında, gripten oluşan ağrılara et­kin yararlan vardır. Her gün içilirse ülseri tedavi eder ve mide ağ­rılarını da dindirir.”

Rezene çayı

Rezene tohum ve köklerinden iki tutam dövülerek ezilir. Bir tutam gelincik, yarımşar tutam civanperçemi ve kurutulmuş ka­yısı yaprağı suda kaynatılır. Hazırlanan şifalı çay şeker ile tatlan­dırılarak yemeklerden sonra bir bardak içilir.

“Soğuktan ileri gelen mesane ve böbrek ağrılarında, mide ve bağırsaklardaki gazları dışarı atmada Rezene Çayının etkin yararlan vardır. Aynı zamanda damar sertliği ve mesane taşlarının eri­tilmesinde de yarar sağlar.”

Siyah çay

Çay üç şekilde işlem görür, siyah çay, rengi yapraklarının ma­yalanması sonucudur, hafif siyah çay, kısmen mayalanmış yap­raklardan hazırlanır ve yeşil çay, mayalanmamış yapraklardan hazırlanır. Çay yaprakları, bitki üzerindeki yerlerine bağlı olarak, yaprak tomurcukları ve en genç yapraklar en üst sınıf olmak üze­re, değişik kalitelerde sıralanırlar. Çiçekli siyah çay veya siyah çay ucu en üst kalitedir, sadece yaprak tomurcuklarını içerir, sonra birinci yaprak, ikinci yaprak ve böylece devam eder.

“Siyah çay günlük olarak kullanılır.”

Süsen çayı

Sarı süsen yaprağından üç tutam, bir çorba kaşığı gül reçeli ile birlikte karıştırılır.

İki tutam limon çiçeği, birer tutam menekşe ve geyik otu, yarım tutam kasımpatı, süsen karışımı ile birlikte beş dakika su­da kaynatılır. Hazırlanan çay şeker ile tatlandırılarak yemekler­den sonra birer kaşık içilir.

“Tansiyonu düşürmede, mide ifrazatını artırmada ve ateş dü­şürmede etkin yararları vardır. Her gün içilirse zihne kuvvet verir, sarılık ve dalak ağrılarını da önler.”

Sudan çayı

Bir çorba kaşığı bal, bir diş sarımsak ile birlikte dövülerek ezi­lir. Üç tutam sudan otu yaprağı, birer tutam sürincan çiçeği ve fesleğen bir bardak portakal suyu, sudan otu ile birlikte yirmi da­kika suda kaynatılır. Hazırlanan çay bal ile tatlandırılarak yemek­lerden sonra bir bardak içilir.

“Kanı temizlemekte, mide rahatsızlıklarında ve sinirsel rahat­sızlıklarda etkin yararları vardır. Saçların ve tenin sudan çayı ile yıkanması halinde saçlara parlaklık, tene ise yumuşaklık sağlar.”

Sürincan çayı

Sürincan çiçeğinin kökleri havanda dövülür. Bir tutam civan-perçemi yaprağı, üç tutam sürincan çiçeği kökü, yarım tutam tar­çın on dakika süreyle suda demlenir. Demlenen çay şeker ile tat­landırılarak yemekten sonra bir bardak içilir.

“Bağırsak gazlarını gidermede, solucan düşürmede, gut hastalı­ğında etkin yararlan vardır. Her gün yemeklerden sonra içilirse ayrıca, enerji verir ve kadınlarda aybaşı düzensizliklerini düzene sokar.”

Şakayık çayı

İki tutam şakayık kökü ezilerek, bir bardak çilek suyunda on iki saat dinîendirilmeye bırakılır.

Üç tutam şakayık çiçeği, bir tutam nane, bir fincan süt ve dinlendirilen şakayık kökü on beş dakika suda kaynatılır. Hazırla­nan demleme şeker ile tatlandırılarak günde üç bardak içilir.

“Kan dolaşımını düzenlemede, vücuda dinçlik vermede ve kalp yetmezliğinde etkin yararları vardır. Ayrıca, sürekli içildiğin­de mide tembelliğini ve ülserini de giderir.”

Yarpuz çayı

Birer bardak havuç suyu ve vişne suyu, şeftali mayası ile ka­rıştırılarak altı saat dinlendirilerek süzülür.

Üç tutam yarpuz tohumu ve bir tutam fesleğen yaprağı su­da on dakika kaynatıldıktan sonra karışıma bal ilâve edilerek tat­landırılır. Elde edilen kanşıma süzülen şeftali mayası katılır ve beş dakika daha ısıtılır. Hazırlanan çay yemekten sonra bir bardak içilir.

“Soğuk algınlıklarını gidermede, beyin yorgunluğunu geçiştir­mede etkin yararları vardır. Aynı zamanda, sistit ve idrar yolu ra­hatsızlıklarında da fayda sağlar.”